Wat kun jij doen?

Tip 1. Welkom op de club

Zorg dat iedereen zich thuis voelt op jouw club. Benader kinderen met een handicap met een open houding. Praat met ouders en kinderen om te horen wat hun ervaringen en wensen zijn. Soms is er sprake van schaamte over de handicap, angst voor buitensluiting, of overbescherming. Vraag wat ze graag willen, en wat ze nodig hebben om mee te doen. Daar komen vaak hele creatieve oplossingen uit.  

Tip 2. Denk in mogelijkheden

Focus niet op de belemmeringen maar op de mogelijkheden. Want een ‘enabling environment’ is de basis voor een inclusieve club. Met de juiste instelling – ‘Wij gaan ervoor zorgen dat dit kind mee kan doen’ – volgen de oplossingen vaak vanzelf. Voor de een is dat een drempel weghalen, voor de ander een hulpmiddel of wat extra begeleiding.

Ik zou tegen andere verenigingen zeggen, ga het gewoon doen! Ga kijken of je mensen enthousiast kan krijgen. Met één of twee atleten kun je al starten. Dan heb je al twee gelukkige kinderen die kunnen sporten.

Antoinette, trainer van Altena Road Runners

Tip 3. Begin klein

Je hoeft niet meteen de hele club inclusief te maken. Begin met één tot drie kinderen en ontdek wat er nodig is om hen mee te laten doen in de vereniging. Zo kunnen de club en de leden rustig wennen aan het Samen Sporten.

Tip 4. Begin jong

Begin zo jong mogelijk. Als kinderen met en zonder beperking van jongs af aan samen sporten, wordt het voor hen vanzelfsprekend en leuk. Ze groeien samen op bij de club.

Tip 5. Meteen inclusief

Laat een kind met een handicap liefst vanaf het begin meedoen met reguliere trainingen en wedstrijden – als het dat wil. Dat draagt bij aan het gevoel volwaardig lid te zijn van de club. 

Tip 6. Differentieer

Deel kinderen in op leeftijd en kijk waar je kunt differentiëren, zodat ieder kind een uitdagende training krijgt en zijn persoonlijke doelen kan realiseren. Kijk naar de mogelijkheden en niet de beperkingen! 

Tip 7. Toch apart? Dan wel tegelijk

Willen kinderen met een handicap op jouw club toch liever in een aparte groep sporten? Zorg er dan voor dat ze tegelijk met leeftijdgenoten trainen. Zo kunnen ze met elkaar in contact komen. En vanuit hier kun je beginnen om (delen van) de training samen te doen. Laat kinderen zonder handicap bijvoorbeeld eens meedoen bij de lessen rolstoelbasketbal of Frame Running. 

In de praktijk is het niet moeilijk om kinderen met en zonder handicap elkaar te laten ontmoeten op de atletiekvereniging. Als het mogelijk is, zou ik aanraden om tegelijk met kinderen zonder beperking te trainen. Dan kun je samen bijvoorbeeld een estafette doen, zodat het qua snelheid eerlijk verdeeld is en iedereen op zijn eigen tempo kan rennen.

Joyce, atletiektrainer AV ’47

Tip 8. Kijk welke aanpassing nodig is

Voor sommige sporten zijn aanpassingen ontwikkeld voor kinderen met een handicap. Soms zit dat in de methode van de training: voor breakdance wordt bijvoorbeeld ervaring opgedaan met lessen voor kinderen met en zonder handicap samen. Soms gaat het om hulpmiddelen: met een schaatsframe kunnen veel kinderen met een motorische handicap gewoon deelnemen aan de schaatsles. En soms een aangepaste vorm van de sport, zoals Frame-voetbal team op een voetbalvereniging. 

Tip 9. Ook samen in het clubhuis

Niet alleen trainingen en wedstrijden maken het clubgevoel, maar ook de leuke activiteiten daaromheen zoals nakletsen in het clubhuis, het jaarlijkse clubfeest en meegaan op kamp. Kijk hoe je deze activiteiten toegankelijk kunt maken voor iedereen, zodat iedereen er helemaal bij hoort! Leden met een handicap kunnen zich ook binnen de club ontwikkelen: van pupil tot scheidsrechter of bestuurslid.

Bij ons traint de Frame Running groep tegelijk met pupillen A en  junioren. Soms trainen we samen, of doen een estafettespel. We willen dat kinderen elkaar ontmoeten op de atletiekbaan én bij de andere clubactiviteiten. Sporten is veel meer dan alleen trainen. Het is het gevoel bij een vereniging te horen, uitkijken naar wedstrijden en samen plezier maken op de club! 

Mariska Verment, assistent-trainer bij AV Hollandia

Tip 10. Probeer en leer

Niet alles hoeft gelijk te lukken. Kijk wat je aan kunt passen en probeer het nog eens. Laat je inspireren door andere verenigingen en kijk wat werkt voor jouw club en voor het kind. 

Tip 11. Blijf in gesprek

Blijf in gesprek met het kind en de ouders, zodat een kind zich blijft ontwikkelen, plezier heeft in het sporten en volwaardig mee kan doen, passend bij het kind. 

Tip 12. Laat het zien op je website

Zijn kinderen met een handicap welkom en kunnen ze gewoon meedoen? Laat het zien op je website en sociale media, in woord en beeld. Vertel welke mogelijkheden er zijn voor kinderen met een beperking, zodat kinderen en ouders een geïnformeerde keuze kunnen maken. Geef informatie over je faciliteiten: wat is er wel/niet toegankelijk. Gebruik foto’s waarop kinderen met en zonder handicap samen sporten. Wees uitnodigend voor iedereen.

Tip 13. Blijf in ontwikkeling

Blijf je als club ontwikkelen. Zorg dat de inclusieve mindset gedeeld wordt binnen de club; ook in de commissies, het bestuur en onder de leden. Zo wordt samen sporten onderdeel van de hele verenigingsstructuur. Kijk onder Meer weten voor aanbod van cursussen en ondersteuning.

Tip 14. Fysieke toegankelijkheid

Het is belangrijk dat je faciliteiten fysiek toegankelijk zijn. Dit hoef je niet allemaal ineens aan te passen. Kijk eerst naar de wensen van mensen met een beperking die op jouw club (willen) sporten: welke aanpassingen hebben zij nodig? Begin daar en doe het stap voor stap. Zijn er plannen voor nieuwbouw of verbouwing? Neem toegankelijkheid dan vanaf de tekentafel mee in de plannen. Kijk onder Meer weten voor organisaties met expertise over fysieke toegankelijkheid. 

Tip 15. Doorgroei naar topsport

Ook kinderen met een handicap willen soms doorgroeien naar een hoger niveau of naar topsport. Soms overstijgt dat de mogelijkheden van je club. Overleg dan met clubs in de regio: bieden zij de sport aan op een passend niveau, of kun je samen iets organiseren?